لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

جنگل های هیرکانی به واسطه دما و رطوبت نسبی بالا مه غلیظ در ارتفاعات و مهبارش از دیگر جنگل های معتدله و پهن-برگ خزان کننده جهان متمایز شده اند. اهمیت مه بارش به عنوان یکی از مهم ترین منابع ورودی آب و تولید رطوبت در جنگل بسیار تاکید شده است. هدف از پژوهش حاضر کمی سازی مه بارش و باران ربایی توده طبیعی راش (Fagus orientalis Lipsky) در ارتفاعات و بیان اهمیت مه بارش در جنگل های هیرکانی است. نمونه برداری ها در زمان رشدکامل برگ درختان تا قبل از شروع خزان برگها در سالهای 1395و 1396در جنگل خیرود-بهاربن انجام شد. به-منظور اندازه گیری باران و تاج بارش به ترتیب 10 و 122 باران سنج در فضای باز و زیرتاج پوشش قرارگرفت. دردوره پژوهش 22 رخداد باران با مقدارتجمعی 648 میلی متر ثبت شد و درصد های تجمعی تاج بارش و باران ربایی در توده به ترتیب 99/4 و 0/2 درصد بدست آمد. به دلیل حضور مه درتوده با درصدتجمعی 3/5 درصد 14 رخداد با باران ربایی منفی (تاج بارش بیشتر از باران) و مقدارتجمعی 22/6-میلی متر و 3/5-درصد از بارندگی و 8 رخداد باران با باران ربایی مثبت (تاج بارش کمتر از باران) و مقدار تجمعی باران ربایی 25/5 میلی متر و 3/9 درصد از بارندگی ثبت شد. بیشترین مه بارش در سال 1395 و در مهرماه مشاهده شد. نتایج نشان داد مه بارش سبب افزایش تاج بارش و کاهش باران ربایی می شود. بنابراین درختان راش تأثیر قابل توجهی بر فرآیندهای هیدرولوژیک محلی داشته و محافظت آنها در اکوسیستم کوهستانی موجب به دام انداختن قطرات مه و تولید مه بارش می شود که به تامین آب زیرمینی و رطوبت اکوسیستم کمک خواهدکرد. درک فرآیندهای هیدرولوژیک توده با درنظرگرفتن پدیده های جوی به مدیران جنگل در مدیریت بهینه توده های جنگلی و تنظیم ورودی آب به اکوسیستم یاری خواهدکرد.

هدف از این پژوهش، بررسی قابلیت مدل ها ی معادله ی جهانی فرسایش خاک( USLE) و نسخه های آن( RUSLE، USLE-M و AUSLE) در پیش بینی هدررفت خاک در مقیاس کرت در منطقه ی نیمه خشک زنجان بود. برای این منظور 22 کرت با طول های یک تا 1/22 متر و عرض ثابت 83/1 متر در دامنه ای با شیب 10 درصد احداث شد و تحت مدیریت کرت استاندارد به مدت 14 ماه(از فروردین 1392 تا خرداد 1393) قرار گرفتند. بر اساس نتایج، با افزایش طول کرت از یک متر تا شش متر به دلیل افزایش حجم و ظرفیت انتقال رواناب سطحی، هدررفت خاک در واحد سطح افزایش یافت( از 01/0 تا 07/0 تن در هکتار در سال). میانگین هدررفت خاک برآورد شده برای 22 کرت مورد بررسی با استفاده از مدل های USLE، RUSLE، USLE-M، AUSLE، به ترتیب 2/80، 4/65، 4 و 5/113 برابر بزرگ تر از مقادیر اندازه گیری شده بود. مدل USLE-M کم ترین خطا را در برآورد هدررفت داشت که این موضوع به دلیل درنظرگرفتن رواناب در کنار خصوصیات باران برای محاسبه عامل فرسایندگی است. این پژوهش نشان داد که انجام واسنجی های منطقه ای برای دوره آماری بلندمدت جهت استفاده از مدل های مذکور برای برآورد هدررفت خاک در ابعاد کرت ضروری است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

در هنر به صورت عام و شعر کودک به وجهی خاص، تاکید بر تنظیمات زیبایی شناسانه و ترفندهای زبانی، ادبی و ساختاری است؛ چون ادبیات کودک و نوجوان باید بیش تر از هنرهای دیگر از لحاظ میزان و چگونگی ایجاد ارتباط ارزیابی شود. نسبت متن ادبی با مخاطبان کودک و نوجوان کاربردی نظری و زیبایی شناسی است که یک سره از بافت اجتماعی و کاربرد تاریخی جداست. در ادبیات کودک ایران، شعر «باران» یکی از خوش ساخت ترین و گویاترین آثاری است که بیش از چهل سال در کتاب های فارسی دوره ابتدایی گنجانیده شده است. راز این ماندگاری و توفیق چیست؟ بی شک، یک اثر ادبی با تکیه بر محتوا و بافت تاریخی نمی تواند اقتدار خود را برای طولانی مدت حفظ کند؛ زیرا با گذشت بافت تاریخی و کهنه شدن مضمون و موضوع، آن اثر نیز رونق خود را می بازد و بی مصرف می شود. به نظر می رسد اشارت ها و انتظارات فرمالیستی و زبانی تعبیه شده در ساختمان شعر «باران»، مانند جسمیت زبان، قدرت تطبیق پذیری فراوان، ساختار اپیزودیک، موسیقی غنی، پایان پذیری خلاق و .... از عوامل توفیق شعر «باران» می باشد. در این مقاله سعی می شود که این مساله با توجه به نظریه ساخت گرایی و فرمالیسم بررسی گردد.

در میان بومی سرودها اشعاری آیینی به نام باران خواهی است که با حرکات نمایشی همراه است. باران خواهی از آداب ورسوم کهن ایرانی است که ریشه در اعتقادات و باورهای دینی و اسطوره ای دارد و یادآور پرستش آناهیتا، الهه بارندگی و آبیاری است. این آیین در سطح وسیعی از ایران و خاورمیانه رواج دارد و با آیین های اجرایی متنوع همراه است. روش های طلب باران یا فردی است یا گروهی که با عروسک، انسان، دعا، شی و حیوان انجام می شود. در این مقاله به دو روش عروسک و انسان ناظر بر نمایش های کوسه گردی و عروس باران اشاره می شود. ما از ده ها اجرا در مناطق مختلف، پانزده آیین را برگزیده و به روش توصیفی، سپس تحلیلی به ریخت شناسی و بررسی ابعاد نمایشی آن می پردازیم. هدف مقاله آن است تا با یافتن ساختار مشترک این آیین های نمایشی نشان دهیم، آیین سنتی باران خواهی صرفا یک نمایش نیست، بلکه باوری اسطوره ای و ریشه دار در ایرانیان است.

شبیه سازهای باران ابزاری مناسب برای پژوهش های مرتبط با فرایند فرسایش و رواناب هستند. لیکن امکان استفاده از این وسیله در مباحث دیگر نیز وجود دارد. مثلا در طراحی ابعاد سامانه های آبگیر باران از قبیل ریز حوزه ها (Micro catchments) برای درختکاری در دامنه ها و همچنین هلالی های آبگیر در مراتع و تعیین ابعاد حوضچه جمع آوری آب، آگاهی از ضریب رواناب و حجم آب جمع شده ناشی از بارش ضروری است. به این منظور در یک پژوهش ملی چند تن خاک از چهار زمین دیم منتخب مشتمل بر فراغی (استان گلستان)، سرارود (استان کرمانشاه)، کوهین (استان قزوین) و سراب ننیز (استان کهگیلویه و بویراحمد) به آزمایشگاه شبیه ساز باران و فرسایش پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری منتقل شد و پس از آماده سازی به روش های استاندارد، تحت بارشی به شدت 64 میلی متر در ساعت در سه شیب 6، 12 و 25 درصد به مدت 30 دقیقه قرار گرفت. چنین بارانی احتمال وقوع کمی دارد و قابل استفاده برای طراحی سامانه های مذکور است. دبی خروجی در طول آزمایش با فواصل 1 تا 3 دقیقه (جمعا در 17 نوبت) و حجم کل رواناب اندازه گیری و سپس ضریب رواناب و ظرفیت نفوذ خاک ها با توجه حجم بارش محاسبه شد. ظرفیت نفوذ خاک ها بین حدود 3 تا 6 سانتی متر بر ساعت بدست آمد. ضریب رواناب این خاک ها (به استثناء خاک سرارود با نفوذ بالا) بین 50 تا 90 درصد محاسبه شد. با توجه به ویژگی های خاک ها، به نظر می رسد ساختمان خاک، وزن مخصوص و مقدار ماده آلی عوامل تعیین کننده ظرفیت نفوذ باشند. حجم رواناب (به استثناء خاک سرارود) در شدیدترین رویدادها از هر مترمربع بین 15 تا 30 لیتر برآورد شد که در طراحی سامانه های سطوح آبگیر مذکور در بالا کاربرد دارد. برای خاک ها با نفوذپذیری بالا، کوبیدن خاک یا استفاده از روش های دیگر برای کاهش نفوذ و افزایش ضریب رواناب توصیه می شود.